Almanca miş'li geçmiş zaman - das Plusquamperfekt

Miş'li geçmiş zaman da [Linkleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] gibi, haben veya sein yardımcı fiili ile ana fiilin Partizip Perfekt'i yardımıyla yapılır. Perfekt ile arasındaki tek fark, Plusquamperfekt'te haben ve sein'in Präteritum'daki çekimlerinin kullanılmasıdır. Önce bu iki yardımcı fiilin Präteritum'larını tekrarlayalım.

haben	sein
ich hatte du hattest er hatte sie hatte es hatte wir hatten ihr hattet sie hatten Sie hatten	ich war du warst er war sie war es war wir waren ihr wart sie waren Sie waren

Plusquamperfekt, haben veya sein yardımcı fiilinin Präteritum'u ile birlikte ana fiilin Partizip Perfekt'inin biraraya getirilmesiyle teşkil edilir. Düzenli fiillerin Partizip Perfekt'i fiilin kökünün önüne ge- takısı, kökün sonuna da -t takısı eklenmesiyle yapılır. Düzensiz fiillerin Partizip Perfekt'i ise bunların kökü olduğu gibi değiştiği için [Linkleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] bakılarak bulunur.

Perfekt'de olduğu gibi, bir hareket veya durum değişikliği gösteren fiillerin de Plusquamperfekt'i sein yardımcı fiiliyle yapılır.

Aşağıda bazı fiillerin Plusquamperfekt çekimini örnek olarak vermekteyiz.

Fiil = schicken
Partizip'i = hat geschickt

ich hatte ........... geschickt
du hattest .......... geschickt
er hatte ............ geschickt
sie hatte ........... geschickt
es hatte ............ geschickt
wir hatten .......... geshcickt
ihr hattet .......... geschickt
sie hatten .......... geschickt
Sie hatten .......... geschickt

Fiil : sehen
Partizip'i : hat gesehen

ich hatte ........... gesehen
du hattest .......... gesehen
er hatte ............ gesehen
sie hatte ........... gesehen
es hatte ............ gesehen
wir hatten .......... gesehen
ihr hattet .......... gesehen
sie hatten .......... gesehen
Sie hattan .......... gesehen

Fiil : gehen
Partizip'i : ist gegangen

ich war ............. gegangen
du warst ............ gegangen
er war .............. gegangen
sie war ............. gegangen
es war .............. gegangen
wir waren ........... gegangen
ihr wart ............ gegangen
sie waren ........... gegangen
Sie waren ........... gegangen

Fiil : bleiben
Partizip'i : ist geblieben

ich war ............. geblieben
du warst ............ geblieben
er war .............. geblieben
sie war ............. geblieben
es war .............. geblieben
wir waren ........... geblieben
ihr wartet .......... geblieben
sie waren ........... geblieben
Sie waren ........... geblieben

Görüldüğü gibi, Plusquamperfekt'in çekimi ve meydana getirilişi geniş ölçüde Perfekt'e benzemektedir. Aradaki tek fark haben ve sein yardımcı fiillerinin Plusquamperfekt'te di'li geçmiş zamanda bulunmasıdır.

Cümle içinde kullanılışı

Plusquamperfekt'in cümle içinde kullanılışı da aynen Perfekt'te olduğu gibidir. Haben ve sein yardımcı fiilleri özneye göre çekimlenerek özneden sonraki ikinci yerde bulunur. Partizip Perfekt ise cümlenin en sonunda yer alır.

Wir hatten den Wagen auf die Straße geschoben.
(Arabayı caddeye itmiştik.)
Die Mutter hatte die ganze Nacht am Bett des Kindes gewacht.
(Anne bütün gece çocuğun yatağının başında nöbet tutmuştu.)
Ich war nach Berlin gefahren.
(Berlin'e gitmiştim.)
Wir waren zu Hause geblieben.
(Evde kalmıştık.)
Die Vögel waren in großer Kßlte erfroren.
(Kuşlar büyük soğukta donmuştu.)
Der Arzt hatte die Wunde schnell geheilt.
(Doktor yarayı çabuk tedavi etmişti.)
Der Onkel hatte uns ein Paket geschickt.
(Amca bize bir paket göndermişti.)
Herr Burg hatte mir keinen Brief geschrieben.
(Bay Burg bana hiçbir mektup yazmamıştı.)
Die Schüler hatten die Hausaufgaben nicht gemacht.
(Öğrenciler ev ödevlerini yapmamışlardı.)
Ali hatte sein Gehalt erhalten.
(Ali maaşını almıştı.
Inge und Franz hatten ihr Haus verkauft.
Inge ve Franz evlerini satmışlardı.

Plusquamperfekt ile yapılan cümleler de Perfekt'teki cümleler gibi haben veya sein yardımcı fiilini cümlenin en başına almak suretiyle soru haline getirilir. Partizip Perfekt yeri değişmeden cümlenin en sonunda kalır. Diğer öğelerin de yerlerinde bir değişiklik olmaz.

Olumlu Cümleler

Der Lehrer hatte viele Bicher gebracht.
Öğretmen birçok kitap getirmişti.
du hattest einige Schallplatten gekauft.
Birkaç plak satın almıştın.
Der Professor hatte zwei Bücher geschrieben.
Profesör iki kitap yazmıştı.
Ihr hattet euer Urlaub in Zypern verbracht.
Tatilinizi Kıbrıs'ta geçirmiştiniz.
Viele Passagiere hatten das Schiff verlassen.
Birçok yolcu gemiyi terketmişti.
Klaus hatte diesen Film noch nicht gesehen.
Klaus bu filmi daha görmemişti.

Soru Cümleleri
Yukarıdaki cümlelerin soru şekilleri.

Hatte der Lehrer viele Bücher gebracht?
Öğretmen birçok kitap getirmiş miydi?
Hattest du einige Schallplatten gekauft?
Birkaç plak satın almış mıydın?
Hatte der Professor zwei Bücher geschrieben?
Profesör iki kitap mı yazmıştı?
Hattet ihr euer Urlaub in Zypern verbracht?
Tatilinizi Kıbrıs'ta mı geçirmiştiniz?
Hatten viele Passagiere das Schiff verlassen?
Birçok yolcu gemiyi terketmiş miydi?
Hatte Klaus diesen Film noch nicht gesehen?
Klaus bu filmi daha görmemiş miydi?

Plusquamperfekt'in kullanıldığı yerler

Plusquamperfekt, Almancadaki diğer zamanların aksine kullanıldığı yerler açısından çok çeşitlilik göstermez ve sadece miş'li geçmiş zaman görevini yapar. Plusquamperfekt, bu göreviyle geçmişte tamamlanmış, bitmiş bir eylemi yine geçmişte kalan bir tarih, zaman itibarıyla tespit eder. Örneğin Perfekt'te ise geçmişte tamamlanan bir eylem içinde bulunulan zamana göre tarif edilmekte ve içinde bulunulan zamana kadar uzayabilmektedir.

Plusquamperfekt çoğunlukla Perfekt gibi bir hikaye veya benzeri mentin başlangıcını anlatmak için kullanılır.

Örnekler :

In zwei Tagen hatten wir das Haus renoviert.
İki gün içinde evi tamir etmiştik.
Der Vermieter hatte die Wohnung schnell vermietet.
Ev sahibi konutu hemen kiraya vermişti.
Der Direktor hatte sich sehr geärgert.
Müdür çok kızmıştı.