Yetersiz beslenme öğrenme güçlüğü yaratıyor

Sağlık Bakanlığı'ndan okula başlayacak çocuklar için beslenme önerileri...

Sağlık Bakanlığı, yetersiz ve dengesiz beslenen öğrencilerin dikkat sürelerinin kısaldığı, algılamalarının azaldığı, öğrenmede güçlük ve davranış bozuklukları çektikleri, okulda devamsızlık sürelerinin uzadığı ve okul başarılarının düşük olduğunun belirlendiği uyarısında bulundu. Çocukluk döneminde mutlaka dört besin grubundan yeterli miktarda tüketilmesi gerektiği belirtildi.

AA muhabirinin Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü'nden aldığı bilgiye göre yetkililer, yeterli ve dengeli beslenen çocukların okul başarılarının, yetersiz ve dengesiz beslenen çocuklara göre daha yüksek olduğunu vurguladı.

Çocukların okulda daha başarılı olmaları ve girdikleri sınavlarda daha iyi sonuçlar elde edebilmeleri için yeterli ve dengeli beslenmenin ''elzem'' olduğu uyarısında bulunuyor.

Okul çağının, çocukların beslenme alışkanlıklarının geliştiği, ev dışında arkadaşlarıyla yemek yemeye başladıkları, fiziksel, zihinsel ve sosyal büyüme ve gelişmenin hızlandığı, yetişkinlikte sağlıklı olabilmenin temellerinin atıldığı önemli bir dönem olduğunu belirten yetkililer, bu dönemlerdeki beslenme biçimine özen gösterilmesi gerektiğini ifade ediyor.

Yetkililer, yapılan çalışmalarda, yetersiz ve dengesiz beslenen öğrencilerin dikkat sürelerinin kısaldığı, algılamalarının azaldığı, öğrenmede güçlük ve davranış bozuklukları çektikleri, okulda devamsızlık sürelerinin uzadığı ve okul başarılarının düşük olduğunun ortaya konulduğuna işaret ediyor.

-YETERSİZ BESLENME, KRONİK HASTALIĞA ZEMİN HAZIRLIYOR-

Kimi zaman hareketsiz ve spordan uzak bir yaşam tarzına bağlı olarak şişmanlığın sıkça gözlenmeye başlaması, kimi zaman da medyanın hatalı yönlendirmesi ile daha zayıf görünmek için yapılan hatalı diyetler, kazanılan yanlış beslenme alışkanlıkları, kahvaltı yapmadan okula gitme, halen büyüme çağında olan bu dönemdeki çocukların sağlığını olumsuz etkilediği belirtiliyor. Okul çağı çocuklarının enerji ve besin ögeleri alımındaki yetersizlik, büyüme-gelişmelerini ve okul başarılarını olumsuz yönde etkiliyor. Dengesiz beslenme ve yetersiz fiziksel aktivite de bunlara eklendiğinde obezite, kalp damar hastalıkları, kanser ve diabet gibi birçok kronik hastalığa zemin hazırlanıyor.

Fast-food, cips, şekerli yiyecek ve içeceklerin tüketiminin hızla artması ve buna televizyon ve bilgisayar başında geçirilen hareketsiz saatlerin eklenmesi ile şişmanlık, okul çağı çocuklar için önemli bir sorun haline geliyor.

-BESLENME ÖNERİLERİ İÇİN UZMAN SAĞLIK PERSONELİNE DANIŞILMALI-

Çocukluk döneminde kazanılan beslenme alışkanlıklarının yetişkin döneme yansıyacağının unutulmaması gerektiği uyarısında bulunan yetkililere göre, çocukların beslenme durumları değerlendirilerek yeterli ve dengeli beslenme alışkanlığının kazandırılmasının yanı sıra çocukların daha sağlıklı, üretken ve başarılı olmalarında sağlıklı beslenmeleri kadar hareketli yaşam tarzı da önem taşıyor.

Çocukluk döneminde düzenli yapılan spor etkinlikleri, sağlıklı fizik yapının gelişmesini sağlarken, ilerleyen dönemde, sağlıklı beslenme ile birlikte birçok kronik hastalığın oluşma riskini de azaltıyor.

Sağlıklı yaşam tarzının benimsenmesinde, yeterli dengeli beslenme ile fiziksel aktivite bir bütün olarak düşünülmesi ve gerektiğinde doğru beslenme önerileri için uzman bir sağlık personeline danışılması öneriliyor.

-KAHVALTIDA HAŞLANMIŞ YUMURTA SIK TÜKETİLMELİ-

Çocukların sağlıklı beslenmesi için dört besin grubunda bulunan besinlerden yeterli miktarlarda ve dengeli şekilde tüketmeleri gerekiyor.

Süt grubunda yer alan süt ve yoğurt, et grubunda yer alan et, tavuk, yumurta, kuru baklagiller, sebze ve meyve grubu ve tahıl grubuna giren ekmek, bulgur, makarna, pirinç gibi besinlerin her öğünde yeterli miktarlarda tüketilmesine özen gösterilmesi isteniyor.

Çocukların özellikle kemik ve diş gelişimi için imkanlar dahilinde günde 2-3 su bardağı süt veya yoğurt, 1 kibrit kutusu kadar beyaz peynir tüketmeleri sağlanması ayrıca, hastalıklara karşı daha dirençli olmaları ve sağlıklı büyüme ve gelişmeleri için her gün en az 5 porsiyon taze sebze veya meyve tüketmelerine dikkat edilmesi gerekiyor.

Bütün gece süren açlıktan sonra vücudun ve beynin güne başlamak için enerjiye gereksinim duyduğu için güne kahvaltı ile başlanmasını öneren yetkililer, şöyle devam etti:

''Kahvaltı yapılmadığında, dikkat dağınıklığı, yorgunluk, baş ağrısı ve zihinsel performansta azalma olacağı unutulmamalı. Bu nedenle çocukların her sabah düzenli olarak kahvaltı yapma alışkanlığı kazanmalarına özen gösterilmeli. Kahvaltının, peynir, taze meyve veya meyve suları, birkaç dilim ekmek, 1 bardak sütün yeterli olduğu bilinmeli. Özellikle kaliteli protein, zengin vitamin ve mineral içeriğinden dolayı haşlanmış yumurtanın sık tüketilmeye çalışılmalı.

Gün boyu fiziksel ve zihinsel performansın en üst düzeyde tutulabilmesi için düzenli ara ve ana öğünler tüketilmeli, öğün atlanmamalı. Tüketilecek besinler, 3 ana, 2 ara öğünde alınmalı.''

-SAĞLIK BAKANLIĞININ HAZIRLADIĞI MENÜ MODELLERİ ÖRNEK ALINMALI-

Açıkta satılan besinler, yeterince güvenilir, temiz olmadığından ve uygun koşullarda muhafaza edilmediğinden çabuk bozulma riski taşıyabildiğini anlatan yetkililer, bu nedenle, özellikle okul çevresinde açıkta satılan besinlerin, kesinlikle satın alınmamasını istendi.

Çocukların, okul kantinleri, büfe gibi yerlerden satın aldıkları besinlerin seçiminde de dikkatli olması gerektiğini bildiren yetkililer, şunları söyledi:

''Süt, ayran gibi ambalajlı besinler satın alırken etiket bilgisinde Tarım ve Köyişleri Bakanlığından üretim izninin bulunmasına ve son kullanım tarihinin geçmemiş olmasına, ambalajsız satılan tost, simit, poğaça gibi yiyeceklerin de temiz ve güvenilir şekilde hazırlanmış olmasına dikkat edilmeli. Beslenme çantası ve su mataralarının, her gün temizlenmesine özen gösterilmeli. Çocuklar, tuvalet ve umumi kullanıma açık çeşmelerden su içmemeleri konusunda uyarılmalı, güvenilir içme suyu tüketmeleri sağlanmalı. Öğle yemeği okulda yeniliyorsa Sağlık Bakanlığının hazırladığı menü modelleri örnek alınmalı.''

-HERHANGİ BİR SPOR DALI İLE İLGİLENMELERİ TEŞVİK EDİLMELİ-

Okulda veya evde dinlenirken ve ders çalışırken açlık hissedildiğinde tüketilen besinlere dikkat edilmesini isteyen yetkililer, örneğin, şeker ve şekerli besinler, cips gibi yağlı ve tuzlu besinler veya gazlı içecekler yerine süt, yoğurt, sütlü tatlılar, ekmek arası peynir, taze sıkılmış meyve suları ile kuru yemişler ve kuru meyveler tercih edilmesini istedi.

Sigarasız bir ortamın sağlanması gerektiğini dile getiren yetkililer, vücudun düzenli çalışması, tüketilen besinlerin vücuda yararlılığının artırılması, çocukların fiziksel, zihinsel ve duygusal gelişimlerine olumlu katkı sağlamaları açısından fiziksel aktivitenin artırılmasını önerdi.

''Bu nedenle, uzun süreli televizyon seyretme, bilgisayar kullanımından kaçınılmalı, çocukların gerek okul yönetimi ve gerekse ebeveynleri tarafından sevdikleri herhangi bir spor dalı ile ilgilenmeleri teşvik edilmeli'' diyen yetkililer, sağlıklı yaşam için çocuklara el yıkama ve diş fırçalama alışkanlığının kazandırılmasını söyledi.